اوراق مشارکت
اوراق مشارکت ، اوراق بهادار بانام یا بی نامی است که به موجب این قانون به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین منتشر می شود و به سرمایه گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح های موضوع ماده 1 را دارند واگذار می گردد. دارندگان این اوراق به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت، در سود حاصل از اجرای طرح مربوط شریک خواهند بود.
سود اوراق مشارکت به صورت علی الحساب تعیین می شود و سود قطعی تنها پس از پایان دوران مشارکت قابل مطالبه خواهد بود. سود اوراق مشارکت ممکن است از سود سهام شرکت بیشتر یا کمتر یا برابر باشد.
در صورتی مجوز انتشار اوراق مشارکت صادر می شود که شرکت طرح عمرانی داشته یا در شرکت های پذیرفته شده در بورس، طرحی برای نوسازی و توسعه داشته باشد.
انواع اوراق مشارکت
اوراق مشارکت به دو دسته عادی و مرکب تقسیم می شود. دارنده اوراق مشارکت عادی، حقی جز دریافت اصل و سود و سایر حقوق مالی ندارند. اوراق مشارکت مرکب به دو دسته اوراق مشارکت قابل تبدیل و قابل تعویض با سهام تقسیم می شود. انتشار اوراق مشارکت قابل تبدیل و تعویض با سهام ، فقط توسط شرکت سهامی عام امکان پذیر است.
شرکت های مجاز به انتشار اوراق مشارکت
اوراق مشارکت توسط شرکت های دولتی، دولت ، شهرداری ها و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و موسسه های عام المنفعه و هم چنین شرکت سهامی عام ، خاص و تعاونی تولیدی منتشر می شود. اما اوراق قرضه ، فقط توسط شرکت سهامی عام قابل انتشار بوده است.
شرایط شرکت منتشر کننده اوراق مشارکت
مطابق قانون شرایط ذیل باید در انتشار اوراق مشارکت رعایت شود :
- حداقل دو سال از تاریخ پذیرش شرکت در بورس گذشته باشد.
- در دو سال مالی پیش از انتشار اوراق مشارکت سودآور بوده و امکان سودآوری در آینده وجود داشته باشد، به علاوه ایم که زیان انباشته نداشته باشد.
- صورت های مالی دو دوره پیش از تقاضای انتشار باید به تصویب مجمع عمومی رسیده و سوابق گزارش دهی و شفافیت نیز به تایید سازمان بورس رسیده باشد.
مرجع صدور مجوز برای انتشار اوراق مشارکت
امروزه با توجه به ماده 26 قانون بازار اوراق بهادار، صدور مجوز اوراق مشارکت دیگر با بانک مرکزی نمی باشد و در صلاحیت سازمان بورس است. اما مراجع مندرج در ماده 27 این قانون از کسب مجوز از سازمان بورس معاف هستند :
1. اوراق مشارکت دولت ، بانک مرکزی و شهرداری ها .
2. اوراق مشارکت منتشره توسط بانک ها و موسسات مالی و اعتباری تحت نظارت بانک مرکزی.
اشخاص دخیل در صدور اوراق مشارکت
اشخاصی که در انتشار اوراق مشارکت نقش دارند عبارتند از :
ناشر – امین – ضامن – عامل – حسابرس